"Anh em đi đường dài nhiều khi không thắt dây an toàn... vì mọi người thường nói lỡ có tình huống cần thoát ra khỏi xe thì không thắt dây sẽ đỡ vướng hơn". Chia sẻ của anh Mạnh Quân, một tài xế 10 năm kinh nghiệm, đã nói lên một quan điểm không hiếm gặp trong cộng đồng lái xe tải tại Việt Nam.
Từ lý do "xe chậm nên không cần", "vướng víu, khó thở" cho đến "dễ thoát hiểm hơn khi lật xe", có rất nhiều ngộ nhận phổ biến về việc thắt dây an toàn. Bài viết này sẽ không phán xét, mà cùng các bác tài phân tích một cách khoa học dựa trên dữ liệu thực tế, với mục tiêu duy nhất là bảo vệ an toàn cho chính chúng ta.
Một tài xế lái xe tải không thắt dây an toàn được camera phát hiện.
Ảnh: Cục CSGT
Phân Tích Các Ngộ Nhận Phổ Biến và Sự Thật Dựa Trên Dữ Liệu
1. Ngộ nhận: "Xe tải nặng, chạy chậm nên không cần thiết"
Đây là một trong những suy nghĩ sai lầm và nguy hiểm nhất. Dữ liệu từ các tổ chức an toàn hàng đầu thế giới đã chứng minh điều ngược lại:
- Cơ quan An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NHTSA) cho thấy dây an toàn giúp giảm 45% nguy cơ tử vong trên xe tải hạng nặng.
- Báo cáo năm 2024 của Cơ quan An toàn Giao thông châu Âu (ETSC) khẳng định nạn nhân không thắt dây an toàn trong tai nạn xe tải có nguy cơ tử vong tăng đáng kể.
- Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng nhấn mạnh việc không thắt dây làm tăng khả năng tử vong hoặc chấn thương nặng, kể cả trong các va chạm ở tốc độ thấp. Lý do là vì dù cabin xe ít biến dạng, lực quán tính khổng lồ vẫn dồn lên người lái, đủ sức gây chấn thương chí mạng nếu không được giữ lại bởi dây an toàn.
2. Ngộ nhận: "Dây an toàn gây vướng víu, khó chịu và khó thoát hiểm"
Cảm giác này phần lớn đến từ việc đeo dây sai cách. Nhiều tài xế có thói quen cài sẵn chốt rồi mới quàng dây qua người. Cách làm này biến dây 3 điểm thành dây 2 điểm, dồn toàn bộ lực vào bụng hoặc ngực khi va chạm và không thể bung ra bằng nút bấm thông thường.
Cách làm đúng: Kéo dây từ cột B vắt chéo qua vai và hông rồi mới cài chốt. Tài xế có thể điều chỉnh độ cao của dây và vị trí ghế để dây ôm vừa vặn. Khi đeo đúng, dây không gây khó chịu và có thể được tháo ra chỉ bằng một nút bấm, hoàn toàn không cản trở việc thoát hiểm.
3. Ngộ nhận: "Không thắt dây để dễ 'nhảy khỏi xe' khi gặp nạn"
Đây là một phản xạ cực kỳ nguy hiểm và gần như bất khả thi.
- Nghiên cứu của NHTSA và Đại học Michigan chỉ ra rằng người bị văng ra khỏi cabin có tỷ lệ tử vong rất cao, lên đến 65%.
- Về mặt vật lý, việc nhảy ra khỏi xe ở tốc độ 60-80 km/h sẽ khiến cơ thể tiếp đất với vận tốc tương đương, dẫn đến chấn thương không thể qua khỏi.
- Về đạo đức nghề nghiệp, việc bỏ mặc một chiếc xe hàng chục tấn mất kiểm soát là hành động vô cùng nguy hiểm cho xã hội. Trách nhiệm của tài xế là kiểm soát xe đến giây cuối cùng.
An Toàn Của Tài Xế Là Ưu Tiên Hàng Đầu
Sứ mệnh của Á Âu là "chăm sóc sức khỏe cho phương tiện", nhưng chúng tôi tin rằng sức khỏe và sự an toàn của người lái xe còn quan trọng hơn. Một chiếc xe dù có bền bỉ và tin cậy đến đâu cũng trở nên vô nghĩa nếu người cầm lái không được bảo vệ.
Thắt dây an toàn là hành động cá nhân quan trọng nhất, và nó cần được kết hợp với một hệ thống an toàn của phương tiện đáng tin cậy. Việc tuân thủ các quy tắc an toàn và đảm bảo xe luôn trong tình trạng kỹ thuật tốt nhất là hai mặt của cùng một vấn đề: bảo vệ tính mạng con người.
Kết Luận
Những ngộ nhận về dây an toàn đã được chứng minh là sai lầm và có thể phải trả giá bằng tính mạng. Hãy thắt dây an toàn đúng cách. Đó không chỉ là tuân thủ luật lệ, mà là trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội.
